Powiat łańcucki

Staropolski chleb sanacyjny, pieczony na drewnie i liściach kapusty

19 września 2005 roku wpisany na Listę Produktów Tradycyjnych

 

Producent:

PPHU "ANMAR"

ul. Harcerska 23

37-100 Łańcut

tel./faks: 17 225 63 12


Charakterystyka: Skórka lekko rozerwana, a dolna lekko przypieczona z odciskiem liścia kapusty lub chrzanu oraz otrąb żytnich. Miękisz elastyczny o równomiernej porowatości o bardzo dobrej krajalności z nasionami kminku lub czarnuszki. Kształt okrągły, kopulasty, nie gładki z odciskiem gałązek wiklinowego kosza na powierzchni. Średnica: 35 cm, waga: 3,3 kg (po wypieku). Górna skórka ciemna, brązowa, dolna lekko przypalona – ciemniejsza. Na przekroju – miękisz o barwie ciemniejszej, charakterystycznej dla mąki żytniej. Smak i zapach kwaskowaty – charakterystyczny dla chleba żytniego o delikatnym zapachu. Dolna skórka o smaku i zapachu liści kapusty.


Chleb pieczony na trzonie, tzn. bezpośrednio na rozgrzanej drewnem sosnowym cegle, stąd na powierzchni dolnej skórki zdarza się zauważyć kawałki węglików drzewnych

 

Tradycja, pochodzenie oraz historia:
Produkt nosi nazwę: „Chleb Sanacyjny pieczony na drewnie i liściach kapusty”, gdyż nazwą, metodą wyrobu oraz techniką wypieku nawiązuje do tradycji Polski Sanacyjnej. We wsi Białobrzegi k. Łańcuta wypiekano chleb wiejski regularnie. Metoda wypieku chleba nie uległa zmianom – jest to kultywowanie szeroko rozpowszechnionej tradycji.


Metody produkcji „Chleba Sanacyjnego pieczonego na drewnie i liściach kapusty”, są takie same jak dawniej – cyt: „Chleb pieczono z grubo zmielonej mąki żytniej, pszennej, a do mąki dodawano t.z.w. różne „przymieszki” aby powiększyć objętość pieczywa. Były to ugotowane i przetarte ziemniaki, otręby, liście kapusty oraz chrzanu.”


Zasadnicze znaczenie w procesie przygotowania ciasta na chleb miała dzieża, wykonana z klepek spojonych obręczą. Dzieża przykrywana jest drewnianym wiekiem. W całej Polsce powszechne było przekonanie, że „jeśli weźmie się drewno rażone piorunem i całą dzieżę zrobi z jednego pnia, to chleb w takiej dzieży będzie rósł tak szybko, że nie zdąży się w piecu napalić”. „Gdy chleb się nie udaje, potrzeba wywrócić dzierżę dnem do góry i wykadzić ją wewnątrz wianeczkami święconymi, mchem i purchawką”. Bardzo ważnym, wręcz magicznym urządzeniem jest piec chlebowy, zwykły z cegły, bez zegarów i innych parametrów, opalany drewnem iglastym, nadającym niepowtarzalny zapach i aromat, oraz przyrządy t.j. pociasek, zwany również ożogiem, do wygarniania węglików drzewnych, pomietło do obmywania posadzki pieca z popiołu oraz łopata.

BIURO PROJEKTU: STOWARZYSZENIE NA RZECZ ROZWOJU I PROMOCJI PODKARPACIA PRO CARPATHIA UL. RYNEK 16 35-064 RZESZÓW
Polityka prywatności
PROJEKT WSPÓŁFINANSOWANY PRZEZ SZWAJCARIĘ W RAMACH SZWAJCARSKIEGO PROGRAMU WSPÓŁPRACY Z NOWYMI KRAJAMI CZŁONKOWSKIMI UNII EUROPEJSKIEJ
PROJECT SUPPORTED BY A GRANT FROM SWITZERLAND THROUGH THE SWISS CONTRIBUTION TO THE ENLARGED EUROPEAN UNION