30 stycznia 2007 roku wpisane na Listę Produktów Tradycyjnych

Producent: Przedsiębiorstwo Przemysłu Mięsnego "TAURUS" Sp. z o.o. w Pilźnie

ul. Legionów 58

tel. 14 670 61 30

Charakterystyka: Pierożki o kształcie półkolistym, na brzegu charakterystyczna falbanka w miejscu zlepienia. Na przekroju widoczne nadzienie otoczone ciastem pierogowym. Wielkość ok. 25-30 g. Powierzchnia barwy jasnokremowej do kremowej, na przekroju barwa nadzienia kremowo-szara z widocznymi przyprawami.

Smak i zapach charakterystyczny dla gotowanego ciasta pierogowego i nadzienia z gotowanych ziemniaków i sera twarogowego, dobrze wyczuwalne przyprawy.

Tradycja, pochodzenie oraz historia:
Przez lata historii zmieniał się styl żywienia. Początkowo, według Jana Świętka (Brzozowa i okolice Zakliczyna nad Dunajcem, s. 41), co (…) zamożniejsi przyrządzają także niekiedy, najczęściej w niedzielę i święta na obiad „ pierogi” z serem lub kapustą albo mięsem. Także ludność Pogórza, do którego geograficznie przynależy ziemia pilzneńska spożywała głównie potrawy mączne. Alfred Wacławski w opracowaniu pt. Nad rzeką Ropą, pożywienie ludowe – praca zbiorowa, s. 220, pisze: W pożywieniu ludności Pogórza dość istotną rolę grały potrawy mączne, które u Łemków należały raczej do potraw odświętnych. Pierogi z serem, kapustą kiszoną, jabłkami, powidłem były i są ulubioną potrawą tutejszej ludności. Pierogi z serem pieprznym maszczą masłem lub śmietaną, natomiast pierogi z kapustą – słoniną.

W późniejszym okresie potrawy z mąki jako tańsze stają się podstawą kuchni ludzi niezamożnych. Także w pożywieniu ludności dawnej Galicji tj. dzisiejszej Małopolski i Podkarpacia potrawy mączne grały bardzo istotną rolę. Ukształtowanie terenu, liczne wojny i zabory powodowały, że ziemie te zamieszkiwała głównie ludność uboga, której kuchnia siłą rzeczy była skromna i tania.

Polska kuchnia słynie ze znakomitych pierogów nadziewanych farszem mięsnym, z kiszonej kapusty i grzybów, a także serem czy owocami. Szczególnym powodzeniem cieszą się pierogi ruskie (farsz z sera, ziemniaków i smażonej cebuli).

A oto przepis na pierogi ruskie babki Stefanii Korzeniowskiej z Oleszyc na Podkarpaciu: Wystarczy zagnieść ciasto, tak, aby dało się rozwałkować i jeszcze było puszyste i lepkie. Robię to na wyczucie. Niezbyt wielką szklanką z rozwałkowanego ciasta wycinam kółeczka, do których trafi farsz. Farsz powinien być przygotowany wcześniej z ziemniaków zmieszanych w równej proporcji z wcześnie zmielonym białym serem i przyzłoconą na maśle drobno pokrojoną cebulką. Solę go i pieprzę do smaku. Farsz w ilości jedna pełna łyżeczka do herbaty wkładam do wyciętych tuż wcześniej, aby nie wyschły, kółeczek i tak zgrabnie jak to możliwe sklejam je na brzegach. Wszystkie sklejone tak pierogi układam na suchej, specjalnie przygotowanej do tego ściereczce. Potem wystarczy wrzucić je do garnka z wrzącą lekko osoloną wodą i mieszając, nie dopuścić do ich przyklejenia do dna. Gdy ugotowane już wypłyną na powierzchnię, po 2-3 minutach wybrać je cedzakiem i podawać w towarzystwie dowolnej omasty (…).

Na terenach gminy Pilzno przygotowywaniem ruskich pierogów zajmowały się zawsze kobiety. Sztuki przyrządzania pierogów młode kobiety uczyły się od swoich babek i matek. Farsz przygotowywano z ziemniaków, które obrane i ugotowane w osolonej wodzie dokładnie rozbijano tłuczkiem i mieszano z białym serem. Do tak przygotowanej masy dodawano przyrumienioną na masełku lub słoninie cebulę. Ciasto pierogowe sporządzano z przesianej mąki, jaja i wody. Dobrze wyrobione ciasto, rozwałkowuje się i wykrawa się szklanką krążki, nakłada się farsz i dokładnie zlepia brzegi. Pierogi wrzuca się na osoloną, wrzącą wodę i gotuje ok. 5 minut.

Do dziś produkuje się pierogi ruskie według receptury wykorzystywanej w latach 60. ubiegłego wieku przez jedną z kucharek wiejskich w Łękach Górnych.

Tajemnicą smaku pierogów ruskich pilzneńskich są ziemniaki i dobra mąka z pszenicy uprawianej na czystych ekologicznie terenach Podkarpacia oraz specjalny sposób przygotowania farszu do pierogów polegający na częściowo ręcznym rozdrabnianiu składników.