19 lipca 2006 roku wpisane na Listę Produktów Tradycyjnych

Producent:

Góreckie Stowarzyszenie Kobiet VICTORIA

Anna Wójcicka

39-306 Górki 74

Charakterystyka:

Okrągłe, kuliste. Wielkość 3-5 cm w zależności od tego czy są z nadzieniem czy bez. Barwa szara, jasna lub ciemna w zależności od wieku ziemniaków, świeżo po ugotowaniu jaśniejsza, a przy przechowywaniu ciemnieje. Smak słonawy, zapach ziemniaków. Bardzo popularne danie obiadowe, odgrzewane je odsmażając na kolację.

Tradycja, pochodzenie oraz historia:
Górki to wieś położona w województwie podkarpackim, w powiecie mieleckim, w zachodniej części gminy Borowa. Na glebach wysokiej klasy uprawia się zboża, kukurydzę, rośliny strączkowe i warzywa, rozpowszechniona jest także uprawa nasion kwiatów oraz hodowla trzody chlewnej i bydła.

Wieś Górki położona jest na terenach, które kiedyś zamieszkiwała grupa etniczna zwana Lasowiakami. Lasowiacy to społeczność związana z terenem Puszczy Sandomierskiej odznaczająca się charakterystycznym strojem, obyczajami, gwarą i wierzeniami. Rolnictwo stało się z czasem podstawą gospodarki Lasowiaków, w dalszym ciągu wykorzystywali oni bogactwa leśne, stąd rozwój przemysłów drzewnych i rzemiosł opartych na tym surowcu: ciesielstwa, bednarstwa, kołodziejstwa, meblarstwa i zabawkarstwa.

Kacapoły na terenie gminy Borowa sporządza się od bardzo dawna, a sposób ich wykonania jest przekazywany ustnie z pokolenia na pokolenie. Przepis na kacapoły znajduje się w zbiorach Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej.

Kacapoły, jako danie obiadowe, były często sporządzane ze względu na łatwą dostępność produktów (ziemniaki i słonina) potrzebnych do ich przygotowania. Kiedyś rytm życia naszych przodków wyznaczały cykle przyrody, a to, co znajdowało się na stole było uzależnione od pór roku. Jesienią, po zbiorach, gdy żywności było pod dostatkiem, starano się zachować jej znaczną część na zimę i tzw. „przednówek”. Ziemniaki przechowywano przez zimę w piwnicach, natomiast słoninę pozyskiwano z hodowanych w gospodarstwie zwierząt.

Ze względu na stałą dostępność składników, kacapoły można było przyrządzać przez cały rok. Spożywano je na ciepło okraszone tłuszczem ze skwarkami i smażoną cebulką, przeważnie popijając mlekiem. Czasem gotowano je na mleku i podawano w postaci zupy. Jako danie jarskie kacapoły często jedzono w piątki. A pozostałe z obiadu kluski można było odsmażyć i podać na kolację w całości lub pokrojone w plasterki.