Kiszenie kapusty

Tę czynność przedstawia rzeźba drewniana wykonana przez Jerzego Kruka z Wiązownicy (2000 r.), pochodząca z Kolekcji Współczesnej Sztuki Ludowej im. Stefanii Walkowiak, w Muzeum w Przeworsku.
„Przed uroczystością Wszystkich Świętych wycinano główki kapusty i zwożono do domu, gdzie były okrawane. Przed kiszeniem kapustę płukano w wodzie i przygotowywano do szatkowania. Prace przy kiszeniu wykonywała wspólnie grupa parobków i dziewcząt, którzy chętnie przychodzili na „siekarki”. Część mężczyzn siekała kapustę tasakami, inni szatkowali używając szatkownicy skrzynkowej do cebra, a później deptali nogami lub ubijali specjalnymi pałkami w beczkach. Dziewczęta siekaczami cięły liście kapusty wsypane do koryta stojącego na stołkach. Na dno beczki, do której sypano szatkowaną kapustę kładziono warstwę kopru. Do kapusty dodawano głąby lub całe główki, ponadto jabłka, sól oraz kminek. Częstym dodatkiem były główki zapiekane w nagrzanym piecu chlebowym. Napełnioną beczkę przykrywano deskami, na wierzch nakładano ciężkie kamienie i przez 8-10 dni kapusta kisła w izbie. Następnie ustawiano beczkę w piwnicy lub komorze. (…) Lepsze główki szatkowano, uzyskując kapustę, którą nazywano białą, natomiast zewnętrzne liście, bądź gorsze główki siekano tasakami w korycie i była to kapusta czarna. Kapustę białą jadano w niedziele i święta, natomiast na co dzień jedzono kapustę czarną. Kiszoną kapustę gotowano i jedzono z chlebem lub ziemniakami. Ulubioną i często spożywaną potrawą obiadową była kapusta z grochem i ziemniakami. Z soku kiszonej kapusty gotowano kwasówkę. Kiszoną kapustę używano jako nadzienie pierogów pieczonych lub gotowanych.”
Krzysztof Ruszel, Leksykon kultury ludowej w Rzeszowskiem, Rzeszów 2004.
Źródło: www.facebook.com/pages/Muzeum-w-Przeworsku-Zespół-Pałacowo-Parkowy